از زمان به وجود آمدن خودروهای احتراق داخلی و نیاز روزافزون آنها به بنزین، مهندسان به این فکر افتادند که سوختی جایگزین بنزین و با آلایندگی کمتر بیابند.

مدت‌هاست با توجه به غنی بودن ذخایر گاز در اغلب مناطق جهان از آن به عنوان سوخت جایگزین در خودروها استفاده می‌شود.
گاز به دو دسته CNG و LPG تقسیم می‌شود. گازی که در کشور ما استفاده می‌شود CNG است که نسبت به بنزین آلایندگی کمتری دارد. اما به دلیل تصفیه نشدن گاز در پالایشگاه این گاز خاصیت خورندگی قطعات را پیدا می‌کند و علت این امر، وجود گوگرد فراوان در گاز است که متأسفانه خودروهای گازسوز را به سرعت فرسوده می‌کند. اما اغلب مردم بر این باورند که گاز CNG بهتر از LPG است که این نظر کاملاً اشتباه است. برای برطرف کردن مشکل خودروهای گازسوز یا باید پالایشگاه‌های گاز، آن را تصفیه کنند و یا سازندگان قطعات باید محصولات خود را برای خودروهای گازسوز، با کیفیت‌تر و مقاوم‌تر در برابر خوردگی بسازند.
هفته گذشته راننده یک دستگاه خودروی پژو ۴۰۵ مدل ۱۳۹۱ ، با کارکرد ۷۲ هزار کیلومتر و با مصرف سوخت دوگانه به مکانیکی مراجعه کرد و گفت: خودروی من مدتی است که دچار افزایش مصرف سوخت، کاهش نفس و توان در دورهای بالا شده است و هنگام استارت زدن به خصوص صبح‌ها خودرو بسیار بد روشن می‌شود.
مکانیک با توجه به اظهارات راننده به وی گفت: با توجه به دوگانه‌سوز بودن خودروی شما، احتمال دارد خرابی از قسمت سر‌سیلندر باشد. راننده در ادامه گفته‌های خود به این مورد اشاره کرد که خودرو بعد از کمی کار کرد افزایش دما را به همراه دارد و اغلب در پیمودن مسیرهایی که در بالایی است بسیار ضعیف عمل می‌کند. مکانیک مجدد به وی پاسخ داد که خودرو شما از قسمت سرسیلندر دچار مشکل شده و نیاز به تعمیر دارد. به احتمال زیاد به دلیل استفاده بیش از حد از گاز سرسیلندر گشاد کرده (نشیمن‌گاه سوپاپ‌ها گشاد شده) و نیاز به تعمیر دارد.

 

مکانیک ابتدا اتصالاتی مانند سر باتری، سنسورها، وایرها، ریل سوخت، سیستم جرقه‌زنی و قطعات الکتریکی خودرو را باز کرد و بعد از آن درب سرسیلندر یا (قالپاق سوپاپ) را باز نمود.

مکانیک بعد از باز کردن قالپاق سوپاپ، به سراغ باز کردن سرسیلندر می‌رود و ابتدا پیچ‌های آن را که به بلوکه سیلندر متصل بوده را به روش حلزونی باز می‌کند. بعد از باز کردن سر سیلندر توسط مکانیک آن را به میز کار منتقل می‌کند تا مشکل آن را بررسی کند.

پس از انتقال سرسیلندر به میز کار، مکانیک مشغول به بررسی آن می‌شود تا علت خرابی را پیدا کند و متوجه می‌شود علت خرابی به دلیل گشاد کردن نشیمنگاه‌های سوپاپ می‌باشد چرا که گاز گوگرد این چنین پدیده‌ای را به وجود می‌آورد و زمانی که سوپاپ به درستی نتواند محفظه احتراق را آب‌بندی کند کمپرس فرار کرده و سوخت به درستی محترقه نمی‌شود و نسوخته از سیلندر خارج می‌شود.

مکانیک بعد از یافتن علت خرابی، آن را برای تراش به تراشکاری می‌فرستد. اما تا زمان تعمیر سرسیلندر اجزای دیگر خودرو را مورد بررسی قرار می‌دهد تا ببیند مشکله دیگری وجود نداشته باشد. مکانیک واشر سرسیلندر خودرو را تعویض می‌کند چرا که فرسود شده بود.

بعد از آوردن سرسیلندر از تراشکاری، مکانیک قبل از انجام هر کاری آن را تست آب‌بندی می‌کند تا ببیند آیا به درستی سوپاپ‌ها آب‌بندی می‌شوند یا نه؟ اغلب سرسیلندرها حتی بعد از رفتن به تراش به درستی قادر به آب‌بندی کردن محفظه احتراق و سیستم سوپاپ نیستند.

بعد از تست آب‌بندی سرسیلندر، مکانیک آن را فیلر می‌کند تا در کارکرد سیستم اختلالی به وجود نیاید و به گفته راننده تمام انژکتورها را شست‌وشو می‌دهد. یکی دیگر از عوامل خرابی مصرف گاز CNG گشاد کردن دهانه انژکتور می‌باشد که این امر سبب افزایش مصرف سوخت می‌شود.

در این مرحله مکانیک سرسیلندر را به بلوکه موتور انتقال می‌دهد. (از قبل واشر سرسیلندر را تعویض کرده و بلوکه را کربن‌گیری و آماده نصب کرده) و مشغول جا زدن آن می‌شود و پیچ‌های آن را در محل‌های خود قرار می‌دهد و به وسیله دریل بادی پیچ‌ها را به روش حلزونی سفت می‌کند.

بعد از سفت کردن پیچ‌ها، مکانیک به وسیله آچار تورک‌متر و با نیروی ۷ تا ۱۰ کیلو نیوتن تمام پیچ‌ها را محکم می‌کند. (آچار تورک‌متر وسیله‌ای است که حد مجاز گشتاور را که باید به پیچ‌ها وارد شود را مشخص و محکم می‌کند) بعد از بستن سرسیلندر مکانیک مشغول به تعویض شمع‌ها شده چرا که از دید مکانیک نیاز به تعویض داشتند.

بعد از بستن سرسیلندر، مکانیک مشغول به کامل کردن اجزای دیگر می‌شود مانند بستن ریل سوخت در محل خودش بستن چرخ‌دنده و تسمه تایم و بستن سنسورهایی که باز شده بود. البته در اینجا مکانیک ترموستات خودرو را نیز تعویض کرد.

مکانیک اغلب قطعات را یکی پس از دیگری جا زده و بعد درب قالپاق سوپاپ را بر روی سرسیلندر نصب کرده و آن را می‌بندد و بعد از کامل نمودن مراحل بستن مکانیک خودرو چک و تست می‌کند که خرابی دیگری در آن نباشد.

در پایان از احمد محمدی، مهندس جباری و فرهاد سعادت‌بخش که ما را در تهیه گزارش یاری کردن تشکر می‌کنیم.