هدف این چند خط مقاله ما نیز مثل روز روشن است: ده مورد از والاترین تکنولوژی‌های نظامی که دست‌آخر به دنیای خودروها راه یافتند. می‌پرسید چرا سوزنمان روی ده گیر کرد؟ خب چون پنج مورد برای پوشش شاگرد اول‌ها کافی نبود و دیگر اینکه عملاً جای دادن همه نوآوری‌های مهم در قالب واژه، امری محال است. شاید ندانید اما از سلول‌های سوختی گرفته تا سپر جلو، بیشتر اجزایی که برای سرهم‌بندی یک خودرو نیاز است از دل کوره جنگ نشأت گرفته‌اند. چه می‌دانیم، شاید چرخ‌ها هم از ارابه‌های جنگی عصر برنز برایمان به یادگار مانده است.

بد نیست بدانید که در این مقاله تنها بر ابداعات ایالات‌متحده آمریکا در طول تاریخ جنگی‌اش متمرکز خواهیم شد و شاید به دلیل تاریخی بودن کمی از حوصله شما ماشین دوستان عزیز خارج باشد اما با پدال بمانید و ما را تحمل کنید. این لیست می‌توانست تا ده‌ها گزینه ادامه یابد اما در روزگاری که سوپر ماشین‌های هیبریدی که رسیدن به سرعت ۳۰۰ مایلی برایشان مثل آب خوردن است دور و بر ما هستند و لامبورگینی‌هایی را می‌شناسیم که ظاهرشان را از جنگنده‌های رادار گریز به امانت گرفته‌اند؛ فکر کنیم همین‌هایی که اینجا خواهید دید، کافی باشند.

رادار، لیزر و سونار

آغاز جنگ الکترونیک به ۱۹۳۹ برمی‌گردد، سالی که نیروی دریایی ایالات‌متحده سیستمی فوق سری با نام رادار (خلاصه شده ” تشخیص و اندازه‌گیری فاصله با امواج رادیویی “) را توسعه داد (تاریخچه ظهور رادار بس طولانی است که علاقه‌مندان قادرند خارج از پدال به دنبال آن باشند). نخستین نمونه‌های رادار حامی کشتی‌ها بودند تا مبادا گرفتار حملات مخفیانه هوایی شوند و علاوه بر این قابلیت‌های هدف‌گیری و اندازه‌گیری مسافت را نیز به آن‌ها اعطا می‌کردند.

کاربردی بودن این تکنولوژی به سرعت برای متفقین اثبات شد، خصوصاً زمانی که ناوگان هوایی آلمان با بمب‌های وی-1 فکر پاک‌سازی کامل بریتانیا از روی نقشه را در سر می‌پروراند اما این سیستم با ارائه هشداری زودهنگام مانع آن شد و این‌چنین شد که نیروی هوایی سلطنتی پیروز نبرد بریتانیا شد.

دست‌آخر پای رادار به ماشین‌های پلیس هم باز شد – اما خیلی طول نکشید تا کابوس رادارهای پلیس هم متولد شود. تنها زمانی می‌توان شیئی را با رادار شناسایی کرد که امواج فرستاده شده توسط رادار به خودش برگردد و در همین جای داستان پارازیت اندازها وارد می‌شوند؛ آلمان اندکی بعد از افشا شدن راز متفقین پارازیت اندازها را به میدان آورد تا مبادا قائله را ببازد. پارازیت اندازها فرکانس مورد استفاده اسلحه‌های راداری مملو از انرژی می‌کنند تا از برگشت امواج جلوگیری شود. رادارها و دشمنشان پارازیت اندازها، فرزندان آن نخستین سیستم‌هایی‌اند که در جنگ کشتی‌های متفقین با جنگنده‌های شب نقشی تعیین‌کننده بازی می‌کردند.

این روزها رادارهایی که در خودروها نصب شده‌اند اغلب برای فاصله‌یابی و تشخیص خودروها و عابران پیاده به‌کار می‌روند تا در صورت لزوم به کمک دستیارانی چون کروز کنترل تطبیقی و ترمزهای خودکار به کمک راننده بشتابند؛ اما این اواخر دو فناوری فاصله‌یابی نظامی دیگر هم در این خصوص به رادار پیوسته‌اند. پیش از تولد رادار، از سونار برای عملیات‌های تشخیصی زیردریایی‌ها استفاده می‌شد و این تکنولوژی نظامی امروزه به‌قدری همه‌گیر شده که در سیستم هشدار عقب SUV-ها از آن استفاده می‌کنند. خب چرا رادار را پشت خودرو نصب نکرده‌اند؟ دلیل اینکه در این مورد سونار بر رادار برتری دارد، چراکه امواج رادیویی از مواد آلی مانند کودکان و حیوانات خانگی عبور می‌کند و این اصلاً خوب نیست!

به هر حال، محدوده پوشش سونار در فضای آزاد زیاد نیست و اگر برد بیشتری نیاز دارید مجبورید سراغ LIDAR بروید، سیستمی بسیار شبیه به رادار که با لیزر کار می‌کند. LIDAR خوراکش گرفتن تصاویر دیجیتالی سریع، دقیق و رزولوشن بالاست. دهه‌هاست که جت‌ها به این وسیله مشغول نقشه‌برداری از زمین هستند و با ارتفاع پایین در بین کوه‌ها و ساختمان‌ها مانور می‌دهند. اتومبیل‌های خودران هم دقیقاً به همین صورت از آن استفاده می‌کنند، اما جای «کوه‌ها و ساختمان‌ها» را با «عابر پیاده و ماشین‌های دیگر» عوض کنید.

ناوبری جی‌پی‌اس

شاید بدانید که سیستم ناوبری جی‌پی‌اس خودروی شما متکی بر اطلاعات شبکه‌ای از ماهواره‌ها است. موضوعی که شاید از آن بی‌خبر باشید آن است که این ماهواره‌ها را وزارت دفاع ایالات‌متحده در سال ۱۹۹۵ به آن بالا انداخت تا کشتی‌ها و موشک‌هایش را راهنما باشند.

اما قدمت موقعیت‌یابی ماهواره‌ای از بیست سال پیش نیز فراتر می‌رود. به سال ۱۹۶۰، نیروی دریایی ایالات‌متحده اولین سیستم موقعیت‌یابی ماهواره‌ای خود را به حیطه آزمایش کشاند. این سیستم متشکل از مجمعی از پنج ماهواره بود که آن را با نام «ترانزیت» می‌شناختند. هفت سال بعد، نیروی دریایی ساعتی اتمی با نام «تیماتون» را به‌عنوان پیش‌نیازی برای عملکرد سیستم جی‌پی‌اس، در فضا به خدمت گرفت. جالب اینکه به دلیل اتساع زمان گرانشی که توسط انیشتین پیش‌بینی شد، زمان در فضا کندتر از زمین در جریان است. به همین دلیل ساعت‌هایی که در ماهواره‌ها سکنی گزیده‌اند به‌عمد تندتر می‌گردند تا با ساعت‌های روی زمین همگام بمانند.

توربوشارژ

راستش ایده توربوشارژر نخستین بار در سال ۱۹۰۵ به ذهن بشر رسید اما هیچ کس تا پیش از ۱۹۱۵ یکی از آن ها را نساخت تا بر روی موتورهای آن زمان آزمایشش کند. در این سال مهندسی فرانسوی با نام Auguste Rateau، تعدادی چند از نمونه‌های اولیه توربو را بر موتورهای رنویی که به هواپیماهای جنگی فرانسوی نیرو می‌بخشیدند امتحان کرد. سه سال بعد آن مهندس جنرال الکتریک، سانفورد ماس، دمنده‌ای را به یک موتور هواپیمای لیبرتی V-12 متصل کرد.

شاید تعجب کنید اما آن روزها وجود توربو روی یک هواپیما به معنای افزایش قدرت خالص آن نبود. موتورهای هواپیما همیشه در ارتفاع‌های بالاتر نیرویشان را هدر می‌دهند چراکه با نزدیک شدن به استراتوسفر هوا رقیق و رقیق‌تر می‌شود. پس وظیفه توربو حفظ فشار ۱۴ psi صرف‌نظر از تغییرات ارتفاع بود.

تیتانیوم

آدمی از ۲۲۴ سال پیش درباره تیتانیوم می‌داند اما تا همین یک قرن و ۵ سال پیش قادر نبود آن را به خلوص لازم برساند. حتی آن موقع هم کار با تیتانیوم خالص بسیار مشکل بود و اساساً به‌زحمت و هزینه‌اش نمی‌ارزید، مخصوصاً با در نظر گرفتن این حقیقت که بسیاری از ذخایر تیتانیوم جهان در روسیه بود (و همچنان هم هست). در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۶۰ میلادی، اتحاد جماهیر شوروی از تیتانیوم در ساخت زیردریایی‌های کلاس آلفا و مایک خود بهره برد.

همان روزها بود که آمریکا به اعجاز تیتانیوم پی برد و اولین بار از آن در جت جنگنده سوپر سابر اف ۱۰۰ استفاده کرد. پس از آن، تیتانیوم بدل ماده غالب تشکیل دهنده لاکهید اس‌آر-۷۱ بلک‌برد افسانه‌ای گشت. ازقضا اکثر تیتانیومی که در ساخت این هواپیمای جاسوسی استفاده می‌شد از خود روسیه می‌آمد، آن هم از طریق زنجیره‌ای فوق سری از رابط‌ها. تیتانیوم‌های روسیه سرانجام به خانه برگشتند … اما در آسمانش و با سرعت ۲۲۰ مایلی.

ترمزهای ضد قفل

ترمزهای ضد قفل نخستین بار درسال ۱۹۲۹ ظاهر شدند. ترمزهایی ساخته شده به‌وسیله دستان توانمند پیشگام هوانوردی و نابغه مهندسی، گابریل وویسن. در آن دوران هواپیماهای بمب افکن سنگین به خدمت گرفته شدند که متوقف کردنشان کاری بس مشکل بود. باور کنید اگر ترمزها زنده بودند و می‌توانستند خواب ببینند حتماً این بمب‌افکن‌ها کابوس شبانه‌شان می‌شد. سیستم ABS وویسن که از نوع چرخ طیار بود به بمب‌افکن‌ها اجازه داد تا در باندهای کوتاه‌تری به هوا برخیزند و به خط مقدم جنگ نزدیک‌تر باشند. این سیستم‌های ABS مکانیکی تا پنج دهه پس از آن هم بدون تغییر در هواپیماها استفاده شدند و تازه در اوایل دهه ۱۹۷۰ بود که ABS های الکترونیک پایشان به هواپیماها باز شد. همان دوران سیستم ضد قفل مشابهی در خودروهای جنرال موتورز دیده شد.

ادامه دارد…
منبع: topspeed