اطلاعات ماهیهای آکواریومی قسمت سوم
با توجه به اینکه تعداد زیادی از دوستان علاقه مند به پرورش ماهیهای مختلف و آکواریومی هستند بر آن شدیم تا در چند بخش به بررسی و دادن اطلاعات در خصوص گونه های مختلف ماهیها، روشهای نگهداری از ماهیها، تغذیه ماهیها، راه اندازی انواع آکواریوم آب شور و شیرین و ... بپردازیم با سومین قسمت با ما باشید.
مراحل راه اندازی آکواریوم آب شور
معمولا ماهی هائی کهبرای نگهداری در یک آکواریوم آب شور انتخاب میشوند بدلیل تنوع بسیاری کهدرگونه ها ی جزایر مرجانی وجود دارد مربوط به این مناطق هستند . جزایر مرجانیاز با ثبات ترین مناطق در کره زمین است که به لحاظ دما و شرایط شیمیائی آبکمترین تغییر را دارد . این موضوع اکوسیستم این مناطق را شدیدا تحت تاثیرقرار داده به نحوی که چنانچه در آکواریوم آب شور خود از گونه ساکن این منطقهاستفاده می کنید باید شرایط آب را از لحاظ شیمیائی ، باکتریائی و دما شدیداکنترل کنید . بطورکلی نگهداری ازشرایط مطلوب آب در آکواریومهای آب شور بیشتر از نگهداری ماهی های آن حائزاهمیت است ، چه آنکه آب مطلوب ، اولین شرط داشتن آکواریوم آب شور سالم است . براساس مطالبی که گفته شد توصیه می شود برای تهیه آکواریوم آب شور هموارهبزرگترین سایزی که شرایط محل به شما اجازه می دهد انتخاب کنید زیرا هرچهآکواریوم انتخابی کوچکتر باشد شرایط آب هم سریعتر تغییر می کند .
بهتر است قبل از شروع برای چیدمان آکواریوم این مطلب را در نظرداشته باشید که این آکواریوم همواره نیاز به سیفون کردن و تصفیه نمودن بهروشهائی که بعدا گفته می شود خواهد داشت و براین اساس نحوه استفاده از وسائل، شن و خصوصا صخره ها را تنظیم نمائید .
به خاطر داشته باشیدمیزان فشار وارده توسط آب درون آکواریوم به شیشه ها ، ارتباط مستقیم باارتفاع اکواریوم از سطح زمین دارد که آکواریوم را درآن مستقر می کنیدبدلیل آنکه جذر و مد شامل همه آبهای زمین میشود و آب آکواریوم (البته قاعدتا منظور سایزهای بالای آکواریوم که حجم قابل توجهی آب دارند منظوربوده است ) هم از این قاعده مستثنی نیست بهتر است مکانی برای استقرارآکواریوم انتخاب شود که جهت طولی آکواریوم ، شمالی ـ جنوبی باشد
پس از انتخاب محل مناسبنوبت تهیه شیشه است . قاعدتا با توجه به سایز و میزان آبگیری آکواریوم بایدضخامت شیشه ( 6 میل ، 10 میل و یا بالاتر ) تعیین شود . میزان آبگیریآکواریوم اینگونه محاسبه می شود : 1000 / ( ارتفاع * عرض * طول)پس از بدست آوردن میزان آبگیری و تعیین ضخامت شیشه مورد نیاز وتهیه شیشه نوبت به چسباندن شیشه ( assemble ) کردن آن است .
برای چسباندن شیشه ها 7 مطلب را به خاطرداشته باشید :
1- محلی که قرار است به آن چسب زده شود با الکل تمیز کنید .
2- چسبانیدن درز بین دو شیشه به تنهائی کافی نیست و بهتر است کهدرزهای میان دو شیشه ( لایه های داخلی ) را هم پر کنید
3- حباب ایجاد شده بین لایه های چسب را تخلیه کنید . ( به هرحالسعی کنید سطح یکسانی از چسب بدست آورید
4- برای آکواریوم های آبشور بهتر است از چسبهای پولی یورتان استفاده کنید
5- حتما برای آکواریوم درب تهیه نمائید . ( اینکار موجب جلوگیری ازتبخیر آب ، تغییر دما و احیانا پریدن ماهیها به بیرون از آکواریوم میشود
6- با توجه به ابعاد شیشه ، حتما از پلی هائی در کف و جداره هابرای تقویت سطح شیشه استفاده نمائید
7- میتوانید از طولآکواریوم فضائی با عرض 20 cm را جدا کرده و شیشه ای را که قبلا درمنتها الیه سمت چپ پائین آن و منتها الیه سمت راست بالای آن سوراخی تعبیهنموده اید و هم ابعاد با شیشه استفاده شده در پشت آکواریوم است ( البته منظور، هم ابعاد منهای ضخامت شیشه است )، در اینجا بچسبانید
از این فضا میتوان در آینده برای قراردادن وسائل جانبی مانند ( بخاری ، اسکیمر ، لوله فیلترهای خارجی و .... استفاده نمود . پس از چسباندن شیشه و اطمینان از آب بندی بودن آن و قراردادن آن درمحل تعبیه شده باید شروع به چیدن آن نمود . چیدمانو دکوراسیون:
برای شروع بهتر است قبلاز قراردادن فیلترهای زیر شنی ، ابتدا شبکه ای را در تمام طول آکواریوم بااستفاده از لوله های pvc که سوراخهائی در آن پیش بینی کرده اید ایجادنموده و آنرا به نحوی در آکواریوم قرار دهید که سوراخها با کف شیشه در تماسباشند ( به سمت پائین باشد)
انتهای شبکه درست شده رامسدود نموده و در ابتدای آن خمی به سمت بالا برای قرار گرفتن در گوشهآکواریوم ایجاد کرده و آنرا تا لب آکواریوم ادامه دهید. این شبکه درآینده به آبگیری ، تخلیه و سیفون کردن آکواریوم از زیرفیلترهای زیر شنی به شما کمک خواهد نمود . البته در آکواریومهای خارجی سوراخیرا در کف شیشه بوجود آورده و تاسیساتی را برای این منظور نصب می نمایند کهاین بدلیل کیفیت وسائل و امکاناتی است که در اختیار دارند و به نظر میرسدانجام این موضوع با امکانات موجود در کشور ما چندان منطقی نباشد چون به طوریقین منجر به شکستن شیـشه کف ، خارج شدن از آب بندی تاسیسات نصـب شده ، تخلیهآب و ... و در نهایت بروز تلفات خواهد شد.البته برخی برای نگهداریشرایط مناسب شیمیائی آب ، از قراردادن شن ، صخره ، و ... درون شیشه خودداریمی کنند که اگر چه این موضوع به سالم تر نگاه داشتن آب کمک خواهد نمود لیکنعلاوه بر زشتی نمای آکواریوم ، قطعا یک فضای طبیعی برای نگهداری و پروشماهیها بوجود نخواهد آورد . در صورتیکه برخی از گونه ها مانند آنجل خجالتیطبیعتا نیاز به پناهگاه هائی برای پنهان شدن دارند. امروزه در دنیا ،آکواریوم داری تنها یک تفریح و سرگرمی نیست . تنهاتماشای حرکت ماهیها و حالات و رفتار آنها به هنگام غذا خوردن و ... امروزهجزو یکی از روشهای روان درمانی است. بسیاری از گونه هایدریائی در تهیه بسیاری از داروها نقشی اساسی دارند لذا حتی چنانچه هدف ازتهیه آکواریوم تنها تفریح و سرگرمی هم باشد ، بازهم نگهداری از ماهیها درآکواریومی بدون امکانات مشابه زیستگاههای طبیعی ، برای دوستداران و حامیانواقعی طبیعت پذیرفته شده نبوده و حاکی از ضعف در نگهداری از یک آکواریوم آبشور استاندارد است .
برای داشتن نمای طبیعیزیر دریا که مستقیما در نگهداری شرایط استاندارد آب هم موثر خواهد بود لطفابه نکات ذیل توجه کنید :
1- برای کف آکواریوم ازشنهای سیلیسی سفید رنگ که مقدار بسیار کمی دانه های سیاه رنگ هم درآن وجودداشته باشد استفاده کنید . میتوانید به جای شن از خرده های مرجان های طبیعیاستفاده کرده یا از ترکیب شن و خرده مرجان استفاده کنید که در این صورت کارفیلتراسیون با مشکل مواجه خواهد شد . پس بهتر است برای کف فقط از شنهایسیلیسی سفید رنگ به ترتیبی که در بالا گفته شد استفاده کرده و از خردهمرجانها در فیلتر استفاده کنید .
2- برای بوجود آوردنمحیط صخره ای در آکواریوم میتوانید از قطعات بزرگتر مرجان با اشکال متفاوتاستفاده کنید . در آکواریومهای آب شور خارجی قطعات مصنوعی با نماهای بسیارزیبائی از قرارگیری مرجانها بارنگهای مختلف در کنار هم استفاده می گردد. (( البته اخیرا برخی از فروشندگان قطعات کوچکی را از طریق خریدخارجی برای فروش عرضه می نمایند که قیمت بسیار بالائی داشته و به هیچ وجهبرای تزئین آکواریوم های بزرگ مناسب نیستند.. ))
3- آنچه مسلم است ایناست که نباید اکواریوم آب شور را همانند آکواریوم های آب شیرین چید . اینموضوع به خصوص در هفته های ابتدائی باعث استرس در ماهیان می شود به نحوی کهبه طرز محسوسی میزان اسید نیتریت آب هم افزایش می یافت زیرا همانطور کهمیدانید استرس در ماهی باعث تولید ادرار بیش از حد معمول خواهد شد
4- حتما سطوحی از کف را برای شنا ، بهتر دیده شدن ماهی ، غذا دهی وفیلتراسیون بهتر خالی نگاه دارید
5- Wall Aquarium هائی که درون دیوار کار می شوند بهترین روش برای نگهداری از آکواریوم آب شورهستند زیرا آنچه از روبرو دیده خواهد شد نمای بسیار زیبای زیر دریاست و در آنسو میتوان به راحتی عمل غذا دهی و تجهیزات مورد نیاز برای فیتراسیون و نوردهیو ... را بکار برد بدون آنکه نگران زشتی ظاهر بد نمای لوله ها و سیم ها و ... باشید .
6- در چیدمان آکواریومآب شور باید مراقب باشید نقطه خارج از دسترسی وجود نداشته باشد .
فیلترزیر شنی :
حالا نوبت قراردادنفیلترهای زیر شنی برروی شبکه ایجاد شده است . بهتر است از فیلترهائی استفادهکنید که به شکل pazzel به هم متصل میشوند . این کار را تا پوشاندنتمام سطح آکواریوم ادامه دهید. با توجه به طول ، عرض و خصوصا عمق آکواریومخود سنگ هوای مناسب را انتخاب کرده و با قراردادن آن در انتهای لوله مخصوص ،آنرا درون آکواریوم و روی فیلترها قراردهید . جهت حفظ نظم آکواریوم خود بهتراست همه لوله ها را از پشت بستی که در پائین آکواریوم نصب نموده اید عبوردهید. زیرا برخی از ماهی ها مانند ماهی پیکاسو عادت به جابه جا نمودن شن هاکف آکواریوم و بر هم زدن نظم عمومی دارند .
شن کف :
حالا نوبت وارد کردن شناست . بهتر است برای داشتن نمای طبیعی زیر دریا از شن های سفید سیلیسی که بامقدارکمی شن الک شده سیاه مخلوط شده و آنها را به خوبی با محلول آب و نمکشسته و جوشانده اید استفاده کنید . عده ای معتقدند برای آکواریوم های آب شورباید بجای شن از خرده های ریز مرجان ها استفاده کرد . این موضوع چندان همغیرمنطقی نیست زیرا به حفظ کیفیت آب کمک خواهد کرد ، لیکن بدلیل خلل و فرجهایکه بین آن بوجود خواهد آمد موجب عبور ذره های غذا و ایجاد عفونت در آب خواهدشد که بدلیل درشت بودن خرده های مرجان ، فیلتراسیون آن تقریبا غیرممکن استضمنا استفاده از مرجان خرد شده با نحوه تصفیه ای که بعدا گفته خواهد شد مغایراست .
نکته : در تمام طول مدتی که مشغول استقرار instrument هاهستید اصول استریلیزاسیون را رعایت کنید زیرا عمده مرگ و میر ماهیها درآکواریوم ها ، عدم کنترل باکتریهای مضر ، عفونت ، انگل ها و قارچ ها است.
صخره ها :
اکنون نوبت قراردادنصخره هاست . بهتر است قبل از این کار مدتی صخره ها را درون محلول آب و نمکقرار دهید و پس از خارج کردن آنها را در آب و سرکه جوشانده و پس از آن گونه واندازه ماهیهائی که تمایل به نگهداری از آنها را دارید مشخص کنید .
نحوه چیدمان صخره ها باید به گونه ای باشد که :
1- فضا جهت حرکت ماهیها به اندازه کافی وجود داشته باشد
2- مسیر عبور و مرور ماهیها را مسدود ننماید
3- روی لوله های هوا قرار نگرفته باشد
4- امکان فیلتر اسیون وجود داشته باشد
5- روی هم قرار گرفتن صخره ها باعث واژگونی و تخریب آکواریوم وایجاد استرس در ماهیها نشود
6- لبه های بسیار تیز ویا سوزنی شکل به ماهیها صدمه خواهد زد ضمنا فقط از صخره های طبیعی دریائیاستفاده کنید . این کار هم به ایجاد فضای طبیعی تر و هم به ماندگاری بیشترکیفیت آب کمک خواهد کرد
7- حتما" با توجه بهطبیعت و اندازه گونه های انتخابی فضاهائی را جهت پنهان شدن ماهیها بوجودآورید
آبدریایی :امروزه در فروشگاههایآکواریوم پودرهائی وجود دارد که با استفاده از آن و به روشی که حتما دربروشورآنها توضیح داده شده میتوانید آب مورد نیاز آکواریوم خود را تامین کنید .
فیلتراسیون:برای فیلتر کردن آبآکواریوم به دستگاه های زیر نیز داریم:
1- External Filter
2- Ultra Violet :
3- Protein skimmer :
گیاهان طبیعی درآکواریوم Live Plants
گیاهان آکواریومی در مبادله مواد درمحیط آکواریوم نقش موثری دارند. مواد آلی و غیر آلی که در نتیجه فعالیتهای زیستیماهیها و باقیمانده غذایی ماهی ها و فضولات انها و نیز بقایای گیاهان در آب تولیدمیشود ، توسط گیاهان آبزی جذب میشود .این فرایند برای نمو و حیات گیاهی لازم است واز اینرو صافی گیاهی قابل جایگزینی با هیچ صافی دست ساخت بشری در اکواریوم متعادل وتثبیت شده نیست .
در اکواریومی که پوشش گیاهی مستقر و فعالی دارد و در ان تهویههوا نیز به درستی صورت میپذیرد ، آب اکواریوم تا مدتها کیفیت زیستی مناسبی داشته ونیاز به جایگزینی ندارد.
گیاهان آبزی مواد غذایی و مورد نیاز خود را از طریقریشه و برگها جذب میکنند که گاه از یکی یا تواما از هر دو طریق در بعضی گیاهان صورتمیگیرد .
تعدادی از گیاهان که در آب شناورند از طریق اندامهای شناور در آب خودبه جذب مواد محلول در آب میپردازند و تعدادی که برای استقرار نیاز به بستری برایریشه دواندن دارند از طریق ریشه های خود مواد غذایی مورد نیاز را از بستر و آباکواریوم جذب میکنند. گیاهان مواد شیمیایی مختلفی را از آب جذب کرده و در ساخت وساز سلولی خود به کار میگیرند که تعدادی از این مواد برای ماهیها بسیار سمی بوده وتعدادی برای رشد جلبکها مورد نیاز هستند. بنابر این گیاهان ضمن اینکه ترکیباتشیمیایی آب را در حدی قابل قبول برای ماهیها حفظ میکنند از رشد جلبکها در اکواریومنیز تا حد زیادی جلوگیری میکند و تعادل بیولوژیکی را در آکواریوم برقرار مینمایند
نگهداری از آکواریوم
آکواریوم ها گوناگونند، گاهی هیجان آور ودر زمان خاصّ خود، سرگرمی آرامش بخشی برای مردمی که به این تفریح علاقمند باشند.
آکواریوم شما می تواند به صورت آرامش بعد از استرس های روزمرّه برای شما عمل کند وبه کمک ذات طبیعت، شما را سرگرم می کند. آکواریوم به شما کمک می کند که به جهانی کهاز دید شما پنهان است، به سادگی بنگرید. برعکس آن چیزی که مردم فکر می کنند؛ داشتنآکواریوم نیاز به تخصص آنچنانی ندارد. تهیّۀ آن امروز بسیار کم هزینه می باشد. نگهداری آن نیز بسیار آسان است و می تواند برای شما سرگرمی بی مانندی را فراهمکند.
معمولاً وابستگی انسان به ماهی ها، نسبت به سایر حیوانات اهلی کمتراست.ماهی ها در ایّام تعطیلات و آن هنگام که شما در منزل نیستید، به اندازۀ سایرحیوانات اهلی شما را نگران نخواهند کرد و نیازی به همراه بردن آن ها یا درخواست کمکاز دیگران برای نگهداری آن ها در زمان نبود شما نیست.
در طبیعت بیرون، خوداکوسیستم از ماهی ها مراقبت می کند، آب پیوسته در جریان است و تعویض می شود. ساکنانزیر آب هر یک به نوبۀ خود با انجام وظایف شرایط زیست همۀ آبزیان را در طبیعت کنترلمی کنند. در هنگامی که شما این طبیعت را به خانه می آورید، متعاقباً تمام وظایف بهدوش شما خواهد افتاد و شمایید که تمام این کارها را انجام می دهید. در آکواریوم کوچک شما ماهی ها، گیاهان و سایر آبزیان با هم زندگی خواهند کرد و شما به کمک ماخواهید توانست شرایطی مطابق با طبیعت برای آن ها فراهمکنید.
امروزه به دلیل تجارب بسیار، وجود تجهیزات مختلف وامکانات گوناگون می توان از ماهی ها به طور موفّقی، بدون اختصاص دادن وقت زیادنگهداری کرد. حتّی می توانیم بگوییم که قدرت آن را داریم که به ماهی ها حق انتحاببدهیم؛ مثلاً در هوایی که دوست دارند زندگی کنند، در یک محیط طبیعی و شرایطی کهماهی بتواند از خودش مراقبت کند.
با این شرایط بعید نیست که با توجّه به زندگیبهتر، عمر بیشتر، غذای آماده و نبود شکارچی ها و ... ماهی شما محیط آکواریوم را بهطبیعت ترجیح دهد.
1- آکواریوم چه مقدار به مراقبت نیاز داردبه چه نیاز داریم؟
1- سایز و اندزۀآکواریوم
2- تعداد و تنوّع ماهی ها
3- مسائل فرعی
با وجود امکانات امروز، برای شما امکانپذیر است که مدت زمان مورد نیازبرای رسیدگی به آکواریوم را حتّی به سه یا چهار ساعت در سال نیز محدود کنید؛ امّابرای بیشتر ما این کار یک سرگرمی است و جایی است، که ما می خواهیم با فعّالیت در آناز لحظات مان لذّت ببریم. معمولاً بیشتر افراد علاقه دارند که یک بار در ماه، بهآکواریوم شان رسیدگی کنند. یک تجربۀ مفید :
بزرگترین آکواریوم به کمترین مراقبت نیاز دارد. فقط 5 دقیقه در هرروز برای خاموش و روشن کردن چراغ، چک کردن حرارت آب، چک کردن فیلتر ها و پمپ هایهوا و غذا دادن. دو یا چهار ساعت در ماه ( بستگی به شرایط ماهی و اندازۀآکواریوم دارد ) برای تمیز کردن فیلترها، تعویض قسمتی از آب و کارهای نظافتی.
بهجز این کاری نخواهید داشت. البته همواره باید مراقب مرگ ماهیانتان باشید که درادامه به آن می پردازیم...
1- کارها و مراقبتهای روزانه
الف - نور ( روشن و خاموش کردن لامپ):
بهتر است برای این کار یکتایمر نصب شود؛ برای نور دهی روی زمانی حدود 12 ساعت در روز تنظیم گردد که این مدتزمان، اصولاً طول گرمایی روز نامیده می شود
ب - دما ( سیستم کنترل حرارت محیط آب):
بخاری های امروزی به طور کاملاً مطمئنی کار می کنند، با این حال شما بایدحداقل یک بار در روز دمای آب را چک کنید تا مطمئن شوید همه چیز خوباست
ج-چک کردنهمچنین شما باید چک کنید که پمپ هوا و فیلتر تصفیه به خوبی کار می کنند.
د –غذا دادن به ماهیها دو یا سه بار در روز غذا دهید، امّا فقط به همان مقدار که در عرض زمان کوتاه میخورند.
ماهی هایی که در شب فعّالیت می کنند باید بعد از خاموش کردن لامپ و در شببه آن ها غذا داد. البته در بارۀ غذا دادن به ماهی ها مقالات مفصّلی در قسمت مربوطموجود می باشد.
2-1 - کارها و مراقبت هایهفتگی
- نو کردن (تعویض) آب :برای آکواریوم ها دراندازه های کوچک و یا آکواریوم هایی که ماهی های زیاد دارند. باید هر هفته، مقداریاز آب آکواریوم را تازه (تعویض ) کنید. برای آکواریوم های بزرگ و آکواریوم هایی کهماهی کم دارند، این نو کردن آب را به طور ماهیانه و یا به مقدار خیلی کم در هفتهانجام خواهید داد.
- چک کردن پارامتر های آب:یک بار در هفته باید مقدار نیترات و سختیآب را چک کنید
3-1- کارها و مراقبتها، مطابق نیازهایی که ممکن است پیش بیاید
تمیز کاری :
جمعکردن برگ های پوسیده گیاهان
هرس کردن گیاهان
پاک کردن جلبک ها از رویشیشه
سیفون کردن کف آکواریوم
پاکیزه کردن فیلتر :
در مراتبی از زمان باید فیلتر از آلایش های گوناگون پاک شود، بعضی ازموادّ داخل فیلتر نیز مانند زغال و سرامیک و .. بعد از مدتی باید جابجا و نو (تعویض) شوند
4-1- کارها و مراقبت های سالانه
نو کردن لامپ :
حتّی اگر لامپ شما سالم باشد و در حال کار کردنباشد بهتر است آن را نو کنید چون به مرور زمان از کیفیت نور آن کاسته می شود.
درصورتی که دو یا چند لامپ دارید آن ها را به فاصلۀ 2 ماه از هم نو کنید زیرا با نوکردن ناگهانی تمام لامپ ها، نور آکواریوم شما ناگهان تغییر می کند و استرس و دلهرهبه جان ماهی هایتان می افتد
2- نو کردن آب درهفته یا در ماه
همان گونه که می دانید ما هر روز در حال ریختن غذاهایمختلف به داخل آکواریوم هستیم. ماهی ها و گیاهان این غذاها را گرفته و استفاده میکنند. بعد از مصرف غذا و سوخت ساز آن در بدن ماهی و .... آنچه باقی مانده وارد آبمی شود. آکواریوم هایی که درست نگهداری می شوند و دائم در حال فیلتر شدن هستند،دارای باکتری هایی هستند که معمولاً این پسماند ها را مصرف می کنند و مقدار آن رادر آب تعدیل می نمایند. خیلی از این پسماند ها هم که توسط باکتری ها متلاشی نشدهاند به وسیلۀ گیاهان جذب می شوند. امّا در نهایت این گیاهان و باکتری ها هم از مصرفپسماندها چیزی دیگر تولید می کنند که اظافه می ماند و البته، مواردی هست که توسطباکتری ها و گیاهان جذب نشود.
این اظافات برای ماهی ها سمّی خواهند بود و علاوهبر آن، آب را سنگین و اکسیژن گیری آن را کم می کند. شما با نو نمودن مقداری از آباز یک زمان تا زمان دیگر این موارد را کنترل می کنید
1-2 - چه موقع و چهمقدار از آب باید نو شود؟
مدت و مقدار این نو کردن بستگی دارد به اندازهآکواریوم که آن را می توانید از روی جدول زیر بسنجید : اندازۀ تانک اندازۀآبی که باید نو گردد اندازه تانک اندازۀ آبی که باید نو گردد فاصلۀ زمانی برای نوکردن آب
50 - 60 لیتر 10 الی 20 لیتر هفتگی 80 - 100 لیتر 20 لیتر هفتگی 110 - 120 لیتر 20 الی 30لیتر هفتگی 160 - 200 لیتر 30 الی 40 لیتر هفتگی 250 لیتر 20% آب آب ماهیانه2-2- اشتباه هایرایج
الف -) دیده شده گاهی کسانی آب آکواریوم شان را در مدت زمانی کمتر از یکهفته ( برای نمونه 3 روز یک بار ) نو می کنند. در این شرایط ماهی ها و گیاه های شماناراحت خواهند بود؛ باکتری های مفید موجود در آب، فرصتی برای زایش و زیاد شدننخواهند داشت.
ب -) نو کردن آب به ندرت انجام داده می شود. دیده شده افرادی به نظر خودنیازی به نو کردن آب نمی بینند و این کار را بیهوده قلمداد می کنند. یا برخی دیگرآب را در هر 3 ماه یک بار و یا در بازۀ زمانی دیگری نو می کنند و در عوض مقداربیشتری را عوض می کنند. برای نمونه نصف آب را در هر 3 ماه، نو می کنند. با این کارمقدار زیادی سموم مختلف در آب انباشته می شود و هنگامی که مقدار زیادی از آب را نومی کنید، ناگهان شرایط آب تغییر می کند؛ پس با دو مورد روبرو خواهیم شد.
یکی اینکه در زمانی که سموم در آب انباشته می شوند آسیب زیادی به ماهی و گیاه میرسد. دیگر آن که با ورود آب جدید به مقدار زیاد، ماهی ها ناگهان دچاراسترسی میشوند که ناشی از این ناهمگونی ناگهانی است. این شرایط اگر در همان لحظه، ماهیشما را نکشد، عمر آن را بسیار کم، زایش آن را دچار اشکال و شادابیش را کم میکند. دقت کنید که نگهداری از آکواریوم یک سرگرمی است که با گذاشتن چند ساعت زماندر هفته بهترین آرامش را به شما خواهد داد. اگر این زمان کم را همندارید، بهتر است از نگهداری ماهی صرف نظر کنید
3-2 - هم اکنون بیایید آغازکنیم
نو کردن آب بدون ریخت و پاش :
چه چیزی برای نونمودن آب آکواریوم لازم دارید؟
- دو سطل تمیز که فقط برای این کار نگهداشته ایم و هرگز با مواد شوینده و شیمیایی تماس نداشتهاند
- دو مترلوله، یا دستگاه سیفون که امروزه همه جا پیدا می شود و در مورد آن مقاله هایی موجوداست
- دارویضدّ عفونی و داروی ضدّ کلر برای شرایطی که آب را مستقیم از لوله می گیرید؛ ( میتوانید آب را از 24 ساعت قبل از لوله بگیرید و نگه دارید تا کلر آن دفع شود)
- یک حولۀکوچک برای جلوگیری از بیرون ریختن احتمالی آب
نکتۀایمنی: قبل از هر کاری برای جلوگیری از آسیب هایی ممکن است بهشما برسد، تمامی قسمت های برقی آکواریوم را از پریزبکشید. دقت کنید که اگر در آب جریان برق باشد ماهی ها را نمیکشد و شما متوجّه خطر نمی شوید، زیرا ماهی ها با زمین تماس ندارند و در محیط عایقزندگی می کنند. امّا اگر دست شما در همان آب داخل شود، برق از بدن شمارد شده به زمین اتاق می رسد و شما آسیب میبینید.
چگونه آب را از داخل آکواریوم بکشیم :
ابتداحوله را پهن کرده و دو سطل را روی آن می گذاریم. یک سر لوله را در آب آکواریوم و سردیگر را در سطل قرار می دهیم. در صورتی که از سیفون استفاده شود آن را بهصورت روش زیر استفاده فرمایید.
سری را که در سطل است کمی بمکید تا آبجریان پیدا کند. این یک روش سنّتی است که به کمی تمرین نیاز دارد و ممکن است آب به دروندهان شما برود. برای جلوگیری از این اتفاق می توان از "سیفون های ساچمه دار" استفادهکرد. اگر ازدستگاه سیفون استفاده می کنید، می توانید سنگ ریزه های کف آکواریوم را نیز تمیزکنید.
روشاستفاده به این شکل است که :
- با شصت خود ته لوله را بسته نگاه دارید،استوانه را داخل آب قرار دهید و آن را با آب پر کنید. استوانه را به طور عمود بلند کنید و بیروناز آب نگه دارید و منتظر بمانید تا هوا خارج شود و لوله از آب پرشود.
- قبل ازخروج آب از لوله دهانۀ آن را با انگشت ببندید
- استوانه را مثل عکس دوباره زیر آب کنیدتا هوا از آن خارج شود.
- حال استوانه را داخل سنگریزه های کف فشار دهید تا مواد اضافی ته نشینشده را از لای شن ها به همراه آب بیرون بکشد.
وقتی سنگ ریزه های قسمتی را تمیزکردید، با شصتتان ته لوله را ببندید تا شن ها برگردند سر جایشان و دوباره بتوانیدقسمت دیگری را سیفون کنید.
سعی کنید به فاصلۀ 2 سانتی متر از اطراف گیاه ها راسیفون نکنید تا به ریشۀ آن ها آسیبی نرسد.
در کنار سیفون کردن می توانید کارهایسلیقه ای و مرتب کردن را نیز انجام دهید.
چطور آکواریوم را دوباره پر کنیم؟
چگونه آب مناسب را فراهم کنیم؟
سعی کنید تا جای ممکن درجه حرارت آب تازه به دمای تانک شما نزدیکباشد. در صورتی که آب تازه فقط یک یا دو درجه از آب تانک شما سردتر باشد برای ماهیخوب است. مخصوصآ در ماهی ها ی جفت شده، این سرما باعث افزایش سوخت و ساز بدن ماهی وآماده شدن آن برای تخم گذاری می شود. همزمان که آب را داخل سطل می ریزید هر یکاز داروهای پیشنهاد شده را می توانید اضافه کنید.
آب را به آکواریوم اضافهکنید :
زمانی که می خواهید آکواریوم را با آب تازه پر کنید مطمئن باشیدکه سنگریزه ها را خیلی زیاد جابجا نکردید و یا گیاهی در نیامده باشد. همچنین آب راطوری بریزید که دکور آکواریوم خراب نشود و گیاهان نیز از جا کنده نشوند. عکس هایزیر روش های ریختن درست آب در آکواریوم را به شما نشان می دهد.
بعد از پر کردنآکواریوم ، دوباره وسایل برقی آن را به پریز وصل کنید، می توانید چند قطره Sera Nitrivec به آب اضافه کنید تا شرایط اکوسیستم زودتر به ثباتبرسد.
3- چگونگی اندازه گیری شرایطآب
هر هفته یک بار باید سه ارزش مهم آب را بررسی کنید :
نیتریت - سختی - اسیدیته PH
1-3 - نیتریت :
نیتریتنتیجۀ تجزیه و فساد مدفوع ماهی است. نیتریت مانع توزیع اکسیژن در بدن ماهی است و بهاین معنی است که وقتی تمرکز آن بالا باشد ماهی ها دچار خفگی می شوند. در آب، نوعیباکتری به نام "نیتروباکتر" این نیتریت را مصرف کرده و میزان آن را تنظیم می کند. جمعیت این باکتری ها به وسیلۀ شرایط ماهی ها و نوع تغذیۀ آن ها تعیین می شود.
عواملی مثل توجه نکردن به آلودگی های مختلف مانند ماهی مرده که در آب مانده وپوسیده باشد باعث می شود که کنترل از دست باکتری ها خارج شود. به همین دلیل است کهشما باید هر هفته میزان نیتریت آب را بسنجید. بهترین زمان برای این کار وسط هفته میباشد ( هفته از روزی که مقداری از آب را نو می کنید شروع می شود ). اگر این میزانرا در صبح قبل از نو کردن آب بسنجید، نشانۀ با ارزشی از جایی که چرخۀ نیتروژن بهخوبی در حال گردش است به دست می آورید.
بعد از نتیجۀ تستنیتریت چه کنیم؟
سنجش/اندازه گیری
- میلی گرم بر لیتر (ppm) وکمتر همه چیز خوب است و آب را مثل همیشه سر موقع نوکنید.
- میلی گرم بر لیتر (ppm)هرچند آلودگی جزئی است، نو کردن آب باید درآخر هفته انجام شود. حالا 20 میلی لیتر از Sera Nitrivec به ازای هر 100لیتر آب به طور مستقیم به آب اضافه کنید. جریان پمپ هوا را چک کنید که بدون مشکلباشد شاید یک ماهی مرده باشد.
- (ppm)آب بهشدت آلوده شده، مقدار کمی از آب را نو کنید ( حدود 30% ) آب نو را باید با Sera Aqutan و Sera Nitrivec مجهز کنید ( 20 میلی لیتر به ازای هر 100 لیتر آب ). سعی کنید دلیل آلودگی را پیدا کنید. آیا جریان فیلتر درست است؟ آیاماهی مرده است؟ آیا زیادی غذا می دهید؟ باید توجه کنید که شاید غذا اضافه میماند.
1 میلی گرم بر لیتر (ppm) یا بیشتر فوری نصف آب را نوکنید، و آب تازه را با Sera Aqutan و Sera Nitrivec به میزان 20 میلیلیتر در هر 100 لیتر آماده نمایید. به مدت 3 روز هر روز 20 میلی لیتر برای هر 100لیتر، از Sera Nitrivec به آب آکواریوم اضافه کنید. باز هم باید به دنبالدلایل آلودگی بگردید.
دلایل گوناگونی برای بالا بودن سطح نیتریت وجود دارد :
الف - آکواریوم شما کاملاً پر شده، این وضعیت نیتریت تا 4 هفته ادامه خواهد داشت واحتمال دارد که برخی ماهی ها بمیرند. بهتر است با شخص با تجربه ای در مورد انواع وتعداد ماهی ها مشورت کنید.
ب-سیکل ازت طی نشده، یا این که در 14روز اوّل از Sera Nitrivec استفاده نمی کنید.
ج - فیلتر تصفیه ندارید یا اینکه درستکار نمی کند
د - شاید باکتری های مفید توسّط داروهای مصرفی شما برای برطرف کردن بیماری خاصّیکشته می شوند. دقت کنید که این داروها بین باکتری ها و میکروب ها و مفید و غیر مفیدفرقی نمی گذارند.
ه -تعداد وعده های غذا دادن زیاد است یا این که در هر وعده زیاد غذامی دهید.
2-3- میزان اسیدیته (PH) و سختیکربنات
شرح میزان PH آکواریوم شما ، اگر چه آب شما اسیدی، خنثی و یاالکلی( بازی) باشد؛ سختی کربنات شما را مطمئن می سازد که اندازه گیری مقدار PH درست است. کم کردن سختی کربنات باعث می شود که مقدار PH ثبات کمیداشته باشد. استانداردهای مذکور برای میزان این دو متغیّر برای تمامی آکواریوم هادر همۀ اندازه ها ثابت است. یعنی در این مورد باید به دو متغیّر همزمان توجّه کردکه کاملاً به هم مربوط هستند.
اقدامات:
الف- دی اکسید کربن را به کمک Sera Co2 تا وقتی که PH از 7.2 به 7.5 برسداضافه کنیدب- با استفاده از Sera Super Active Blackpeat Granulate e.g (کود گیاهی فعّالسیاه ) و قرار دادن محتوای یک بستۀ 500 گرمی آن در فیلتر تصفیۀ دستگاه شروع کنید. سپس روزانه مقدار PH و KH را اندازه بگیرید. هنگامی که به اندازۀنرمال رسید کود را از فیلتر تصفیه خارج کنید. بالا بودن سختی کربنات در این حالت،برای شما موجب می شود که پایین آوردن PH مشکل شود.
اقدامات :
الف - مقدار جزئی از آب را نو کنید، برای این کاراز آب مقطّر استفاده کنید و البته این اقدام را با شتاب و ناگهانی انجام ندهید،بلکه در همان زمانی که همیشه آب را نو می کنید و به همان اندازۀ همیشگی (هفتگی یاماهیانه ) این کار را انجام دهید. آب خالص (آب مقطّر) را می توان از باطری سازی هاو یا آزمایشگاه ها فراهم نمود و یا این که آن را به آسانی تولید کرد. ضمناً مطابقدستور قسمت قبل، با استفاده از کود گیاهی در فیلتر، آب را تصفیه کنید.
ب - روزانه به طور مرتّب از PH-minus استفاده نمایید.
این به آن دلیل است کهدارو تا 2 روز می تواند PH شما را پایین بیاورد و دوباره بالا خواهدرفت.
همچنین سختی کربنات را بررسی کنید، خواهید دید که با هر بار اضافه نمودناین دارو جریان سختی کربنات کاهش پیدا خواهد کرد. وقتی که مقدار سختی کربنات به 6dKH رسید، شروع به استفاده از کود گیاهی در فیلتر تصفیه نمایید، برای چندروز دیگر مقادیر PH و KH را اندازه بگیرید تا از تعادل آن مطمئنشوید.
ج -تهیّه کردن CO2
به کمک دستگاه اضافه کنندۀ CO2 آن رابه آب اضافه کنید تا PH شما از 7.2 به 7.5 برسد. در چنین شرایطی که سختیکربنات بالا است ( بیش از 15dKH ) شما نباید مقدار PH را با CO2 به زیر 7 برسانید. زیرا از جای دیگر خطرناک خواهد بود. در این وضعیت آبلوله و آب شهر شما سختی کربنات پایینی دارد.
اگر از روش استفاده از کود گیاهیدر فیلتر و یا استفاده از Sera Minus و ... شروع کنیم، ممکن است سختی کربناتآب کاهش پیدا کند و این موجب می شود مقدار PH نا استوار و متزلزل باشد وممکن است در شرایطی اینچنینی، به شدّت کاهش پیدا کند.
اقدامات :
الف-افزودن مقدار سختی کربنات : به و سیلۀ اضافه نمودن KH plus مطابق دستورمصرف، تا جایی که KH به 6 درجه برساند و البته این افزایش باید به تدریجصورت بگیرد. با این روش مقدار کمی به PH افزوده خواهد شد و ادامه پیدا خواهدکرد. پیشنهاد می کنم برای شتاب دادن به این افزایش چند سیچلاید به آکواریوم اضافهکنید و اگر امکان دارد از PH plus استفاده کنید. ب - مقدار کمی از آب روفوری نو کنید، این کار نیز مقدار کمی PH را افزایش می دهد والبته در صورتیکه سختی بیش از 4 باشد این کار فقط آب را برای تغییر PH حساس می کند.
4- مراقبت بر اساس پیش آمد
1-4- چگونگی پاک کردن جلبک ها
دانلود اطلاعات ماهیهای آکواریومی قسمت سوم بصورت کامل
مطالب مرتبط
